چه کنید تا کودکان به حرف شما گوش دهند و احترام بگذارند؟ • دیجیکالا مگ
روانشناسی کودک 5 سالگی
کودک پنج ساله شما نسبت به یک سال قبل تسلط بیشتری برای انجام کارها ازخود نشان می دهد. مثلا گرگم به هوا بازی می کند، ازچارچوب کوهنوری (وسیله ای
برای پخش فایل مرورگر خود را آپدیت کنید یا از اینجا فایل را دانلود نمایید.
آنچه باید در مورد کودک پنج ساله خود بدانید:
کودک در حال یادگیری درباره خودش و دنیای اطرافش است، نقش شما در کمک به پیشرفت مهارت هایی که برای کسب موفقیت های فیزیکی، ذهنی و اجتماعی نیازدارد، کلیدی است. آیا می دانید چه کاری از شما بر می آید؟ چگونه می توانید بطور موثر با مهد یا پیش دبستانی همکاری کنید؟ و مهمتر از همه اینکه چطور متوجه می شوید که کودکتان کارش را خوب انجام می دهد یا نه؟
سلامت جسمی و مهارت های حرکتی درشت
از نظر فیزیکی، کودک پنج ساله شما نسبت به یک سال قبل تسلط بیشتری برای انجام کارها ازخود نشان می دهد. مثلا گرگم به هوا بازی می کند، ازچارچوب کوهنوری (وسیله ای که برای بالارفتن در پارک ها تعبیه شده است) با دقت وتوجه به فاصله ها استفاده می کند و به توپ ضربه می زند. آنها اکنون متعادل تر هستند و با اطمینان بیشتری از وسایل بازی برای سرگرم شدن استفاده می کنند. اگر بتوانند توپ را خوب پرتاب کنند و بگیرند و به آن ضربه بزنند بازی بیسبال برای آنها جالب بنظر می رسد. بازیهای پر جنب و جوش در پیشرفت مهارت های حرکتی کودک ضروری است و همراه با تناسب فیزیکی و سلامت سیستم قلبی عروقی، موجب کشیده شدن عضلات و استحکام استخوان ها می شود. وهمچین به بهتر غذا خوردن و خوابیدن کودک کمک می کند.
مهارت های حرکتی ظریف
زمانی که کودک در مهارت هایی مثل باز و بسته کردن دکمه و زیپ که قبلا به صورت ابتدایی کسب کرده، مسلط تر می شود، لباس پوشیدن هنگام صبح برایش راحت تر است. وقتی به راحتی از مداد یا قیچی استفاده میکند موضوعاتی که در کارهای هنری اش ارائه می دهد قابل تشخیص تر است و می تواند پازل های پیچیده تری را حل کند. هر فعالیتی که به کودک فرصت بهبود این مهارت ها را بدهد بسیار سودمند است. لوازم کارهای هنری، اسباب بازی های سازه ای و بازی های تخته ای به طور ویژه موثر هستند.
مهارت های اجتماعی
کودک شما می داند در هربازی هرکسی نقشی دارد، ولی آنها هنگام بازی به یک شخص بزرگسال نیاز دارند تا بازی را برایشان شرح دهد و بین انها داوری کند. برد برای آنها جذاب و باخت وحشتناک است، چون آنها مقهوم اقبال (grace) در پیروزی و شکست را نمی دانند. فکر نکنید که مدام مجبور به نظارت بر کارهای کودک هستید. کودک شما نیاز دارد مهارت هایش را برای برقراری ارتباط، شناخت و معامله همراه با کشمکش و تعارض با همسالانش را تمرین کند و بهبود بخشد. و شما تنها باید زمانیکه کنترل از دست خارج می شود پادرمیانی کنید. اهمیت این کار را دست کم نگیرید که بهتر است هر ازگاهی به کودک فرصت دهید به تنهایی بازی کند چون این کار به او کمک می کند فکر کردن به صورت مستقل را بیاموزد.
مهارت های شناختی
زمانی که کودکان حین درگیری با مسائل ساده شروع به درک مفهوم اندازه، وزن و حجم می کنند، مهارت های شمارش و خواندن و نوشتن در انها بهبود پیدا می کنند. کودک یاد میگیرد بخواند و از سوی دیگر او اکنون نه تنها شروع به تشخیص کلمات آشنا در تصویر می کند بلکه تشخیص می دهد ساختار قصه چگونه شکل یافته است. فرزند شما هنور می خواهد با شما بخواند، آماده باشید و بدانید نقش مهمی به عهده شماست، به کلمه هایی که او می داند اشاره کنید و از او سول بپرسید. هر فعالیتی که به کودک فرصت استفاده از خلاقیت و تصور را بدهد مفید است زیرا این فعالیت ها به بهبود مهارت های شناختی که برای حل مساله و درک مفاهیم جدید نیار دارد، کمک می کند.
حمایتی که از کودک ۵ ساله میکنید تا در مسیر زندگی هدایت شود با حمایت از کودک ۲ و یا ۳ ساله تفاوت دارد. از سوی دیگر تلاش های شما از هر زمان دیگری در کمک به کودک برای تبدیل شدن به یک بزرگسال شاد ومتعادل و سازگار، اهمیت بیشتری دارد.
منبع:مشاوره-خانواده.com
بیشتر بخوانید:
پیش بسوی یک سالگی: آنچه باید در مورد کودک یک ساله بدانید
پیش به سوی دو سالگی: انچه باید در مورد کودک دو ساله بدانید
پیش به سوی سه سالگی: انچه باید در مورد کودک سه ساله بدانید
پیش به سوی چهار سالگی: آنچه باید در مورد کودک چهار ساله بدانید
چه کنید تا کودکان به حرف شما گوش دهند و احترام بگذارند؟ • دیجیکالا مگ
حرفشنوی کودکان یکی از خواستههای هر پدر و مادری است. اما چرا بعضی از والدین نمیتوانند کودکان خود را مجاب به حرفشنوی کنند؟
احتمالا روشهای زیادی برای تربیت فرزندتان شنیدهاید و راههای مختلفی را برای جلب احترام و حرفشنوی کودکان امتحان کردهاید. اما اگر در این کار خیلی موفق نیستید، نگران نباشید! والدین زیادی مثل شما با این دغدغهها درگیر هستند.
در ابتدا باید بدانید یکی از دلایل اصلی عدم حرفشنوی کودکان، عصبانیت و خستگی والدین است. برای رسیدن به خواستهتان صبوری و آرامش را فراموش نکنید.
اغلب والدین در هنگام صحبت با فرزند لجباز خود، عصبانی میشوند و پریشانی و ناامیدی در چهره آنها کاملا واضح است. کودکان بیشتر از آنچه فکر میکنید باهوش هستند. وقتی پدر و مادر با روحیهای نامناسب با کودک صحبت کنند، او در موقعیت جنگ یا فرار و لجبازی قرار میگیرد تا از وضعیت نا امنی که میبیند نجات پیدا کند. به همین سادگی شرایط سختتر از قبل میشود.
برای حرفشنوی کودکان، سعی کنید آرام باشید و به این توصیهها توجه کنید:
جالب است بدانید کودکان از بدو تولد، به روابطی نیاز دارند که در آن احساس ارزشمند بودن داشته باشند. رفتار و گفتار والدین از دوران کودکی، تصویری از این ارزشها را در ذهن کودک شکل میدهد.
صحبتهای طولانی و نصیحتهای خستهکننده نهتنها هیچ تاثیری بر کودک نمیگذارد، بلکه اهمیت حرفتان را هم کم میکند. پس به طور خلاصه نکات مهم را به او یادآور شوید.
«فورا لباسهایت را جمع کن.» یا «عزیزم خواهش میکنم، امکانش نیست لباسهایت را جمع کنی؟»؛ در هر دو صورت با شنیدن این جملات احتمال حرفشنوی کودکان از شما پایین است. به جای این نوع جملات، از بیانی قاطع و همراه با احترام استفاده کنید.
اگر فرزند شما جلوی تلویزیون نشسته و شما از اتاق دیگری فریاد میزنید تا تکالیفش را انجام دهد، به احتمال زیاد نتیجهای نخواهد داشت چون تمرکز کودک بر تماشای تلویزیون است. به جای این کار، به او نزدیک شوید و وقتی مطئنید که حواسش پیش شما است، خواستهتان را تکرار کنید.
در ادامهی این مقاله از دیجی کالا مگ، ده نکتهی مهم دیگر دربارهی افزایش احترام و راههای ترغیب کودکان به حرفشنوی را با هم مرور میکنیم و در انتها این نکات را با رفتارهای روزانه خود و فرزندانمان مقایسه میکنیم. پس با ما همراه باشید.
اگر خواستهی خود را غیرمحترمانه بیان کنید، نمیتوانید انتظار احترام و حرفشنوی از کودکان را داشته باشید. حتی اگر در چنین شرایطی فرزندتان به ناچار حرف شما را پذیرفت، باید بدانید که روش اشتباهی را در پیش گرفتهاید.
پایه و اساس رابطهی خود را بر احترام متقابل قرار دهید. در چنین شرایطی کودکان حرفشنوی از شما را با احترام و از روی میل انجام خواهند داد.
همچنین میتوانید درخواستهای خود را با جملات مودبانه و به روش غیرشخصی بیان کنید. برای مثال، به جای اینکه بگویید: «پسر پررو، زود باش ناهارت را بخور.»، به ساعت اشاره کنید: «پسرم، ساعت ۲ ظهر است و وقت ناهار.» در این شرایط، نارضایتی بین شما و فرزندتان پیش نمیآید و او از شما برای وضع قانون ناراحت نمیشود (شاید کمی ناراحت باشد که زمان چقدر زود گذشته است).
میتوانید صدایتان را بالا ببرید و با فریاد زدن به او یادآور شوید که باید به حرف شما گوش کند؛ اما واقعا این کار نتیجهی مطلوبی خواهد داشت؟ قطعا خیر. شاید با این روش برای مدت کوتاهی به خواست خود برسید، اما رابطهتان در دراز مدت با مشکلات اساسی مواجه خواهد شد.
فریاد زدن حس بیارزش بودن را به کودک منتقل میکند. در این رابطه کودک احساس میکند مورد بی احترامی قرار گرفته است و برای والدین خود اهمیتی ندارد، پس بعد از مدتی دیگر از شما حرفشنوی نخواهد داشت. پس این روش را فراموش کنید.
حواستان به این نکات ظریف باشد؛ هیچوقت سعی نکنید با فریاد زدن به فرزندانتان نشان دهید که بر آنها تسلط دارید. کودکان از داشتن آزادی عمل در تصمیمگیری لذت میبرند، پس با دادن چند حق انتخاب که خودتان آنها را تعیین کردهاید، به کودک احساس قدرت و تسلط بدهید تا به تدریج مقاومت او در برابرتان کاهش پیدا کند.
«آنچه را برای خود میپسندی برای دیگران نیز بپسند.» کافی است به این قانون طلایی عمل کنید. اگر حرفشنوی کودکان و احترام آنها را میخواهید، شما هم باید محترمانه برخورد کنید. هنگام صحبت با فرزندانتان، مهربان و آرام باشید و از کلمات محبتآمیز به جای سرزنش کردن استفاده کنید. مهربانی، عشق و احترام وقتی با اقتدار در رابطه همراه شود، باعث میشود تا فرزندتان به شما گوش کند و او هم محترمانه رفتار کند.
تصور کنید همراه با فرزندتان به فروشگاهی رفتهاید و برای خرید عجله دارید. اما برخلاف شما، کودکتان در فروشگاه بازی میکند، به قفسههای مختلف سر میزند و بدون عجله از بین خوراکیهای محبوب خود انتخاب میکند. شما در چنین موقعیتی چه واکنشی نشان میدهید؟ وادار کردن کودکان به حرفشنوی در برخی موقعیتها به نظر کار سختی میرسد، اینطور نیست؟
به خاطر داشته باشید کودکان در حال یادگیری و الگوبرداری از شما هستند. آرامش خود را حفظ کنید و با لحنی مناسب به کودک یادآور شوید که تنها چند دقیقه زمان دارید. قطعا با کمی تمرین و تلاش به خوبی از پس این موقعیتهای سخت هم بر میآیید.
همانطور که گفتیم، احترام متقابل اولین و مهمترین قدم برای جلب توجه کودکان و تقویت حرفشنوی در آنها است. اگر کودک احساس کند برایش اهمیت قائل هستید و خواستهی خود را با احترام بیان میکنید، به حرفهایتان گوش خواهد داد. اما باید به یک نکتهی مهم توجه کنید: به حرفی که میزنید عمل کنید!
به عنوان مثال، اگر از فرزند خود میخواهید هنگام دیدن برنامهی تلویزیونی به مبل ضربه نزند یا صدای تلویزیون را کم کند یا… اما او همچنان به کار خود ادامه میدهد، بهتر است به او بگویید اگر به حرف شما گوش نکند، به مدت نیم ساعت از دیدن برنامهی تلویزیونی محروم میشود. تا به حال این روش را امتحان کردهاید؟
اکثر والدین از این روش برای متقاعد کردن کودکان استفاده میکنند ولی بسیاری از آنها باز هم موفق نمیشوند تا حرفشنوی کودکان را داشته باشند. اما مشکل کجاست؟
قصد دارید با تعیین یک شرط منطقی، کودک را قانع کنید؟ مثلا به او بگویید اگر تکالیفش را انجام ندهد، از رفتن به مهمانی امشب منصرف میشوید. اما تا چه حد روی حرف خودتان هستید؟ آیا حاضرید در صورتی که فرزندتان به حرف شما گوش نکرد، برنامهی مهمانی را لغو کنید؟ شما تنها وقتی حرفشنوی کودکان را خواهید داشت که آنها بدانند به حرف خود عمل میکنید.
اگر قصد دارید کودک را برای انجام دادن یا ندادن کاری قانع کنید، نیازی به عصبانیت نیست. کافی است با آرامش و احترام به او یادآور شوید که گوش ندادن به حرف شما چه عواقبی دارد. اگر او به یاد بیاورد که روز قبل برای بیتوجهی به شما، از بازی با تبلت محروم شد، حتما شما را جدی میگیرد و دست از لجبازی برمیدارد.
تا حالا والدینی را دیدهاید که کودکان خود را با تهدیدهای بزرگ و غیرممکن وادار به حرفشنوی کنند؟ گاهی والدین فکر میکنند هرچقدر تهدید بزرگتر باشد، احتمال اینکه کودک رفتار خود را متوقف کند هم بیشتر است. بهتر است این روش غیرمنطقی را فراموش کنید چون تهدیدهای بزرگی که هیچوقت به آن عمل نخواهید کرد، تمام حرفهایتان را بیمعنی میکند.
مثلا اگر چند بار از کودک خواستهاید تا کاری را انجام ندهد اما او همچنان پافشاری میکند، به یک تنبیه منطقی فکر کنید. برای جلب احترام و حرفشنوی کودکان در خانه، شرایط خودتان را هم در نظر بگیرید. مثلا نگویید «تمام اسباببازیهایت را دور میریزم.» شما قطعا چنین کاری نمیکنید.
اگر با چنین تهدیدی، کودک همچنان به کار خود ادامه داد، آیا حاضرید از هزینههای زیادی که برای اسباببازیها کردهاید چشمپوشی کنید و تمام آنها را دور بریزید؟ یا شاید در این لحظه تنبیه خود را تغییر دهید؟ به نظر شما کودک در برابر تهدیدات غیرمنطقی ما که به راحتی تغییر میکنند و هیچوقت عملی نمیشوند چه عکسالعملی نشان میدهد؟
برای آموزش حرفشنوی به کودکان میتوانید از روش «تک پرسشی» استفاده کنید. در این روش شما تنها یک فرصت به کودک میدهید تا به حرف شما گوش کند، در غیر این صورت، بدون حرف اضافه و فورا تنبیه مورد نظر را پیاده میکنید.
به این مثال توجه کنید: از فرزندتان میخواهید تا پس از صرف غذا، ظرفهایش را داخل سینک قرار دهد تا بتواند ادامهی کارتون موردعلاقهاش را ببیند. اما او به حرف شما توجه نمیکند. در این شرایط نیازی به تکرار کردن نیست، کافی است بگویید: «متاسفم عزیزم، تماشای تلویزیون را از دست دادی.» باید به او یاد دهید که گوش ندادن به حرف شما آنقدرها هم ساده نیست.
نکتهی مهم: احترام متقابل، آرامش و منطقی بودن را فراموش نکنید. پیشنهاد میکنیم برای اجرای روش «تک پرسشی»، یک بار دیگر نکات بالا را مرور کنید.
وقتی با فرزندتان دربارهی انجام کاری صحبت میکنید، به چشمان او نگاه کنید و تمام توجه خود را به او معطوف کنید. در این شرایط، احتمال حرفشنوی کودکان بسیار بیشتر خواهد بود.
اگر والدین مشغول بازی کردن با موبایل خود باشند و همزمان بر سر فرزندشان فریاد بزنند تا تکالیفش را انجام دهد، احتمالا واکنش مطلوبی از کودک نمیبینند. بهتر است کارهای خود را کنار بگذارید، به او نزدیک شوید و درخواست خود را با لحنی جدی اما آرام بیان کنید. به چشمهای فرزندتان خیره شوید و بگویید: «زمان انجام تکالیف رسیده، تلویزیون را خاموش کن. بعد از انجام تکالیف دوباره اجازه داری تلویزیون تماشا کنی.» وقتی به کودک نشان میدهید که برایش ارزش قائل هستید و تمام توجه شما به او و کارهایش است، نتیجهی بهتری میگیرید.
اینکه چطور با کودک صحبت میکنید و با چه جملاتی از او میخواهید تا به حرف شما گوش دهد بسیار مهم است. کودکان دوست دارند تا مورد توجه شما باشند. پس این را در رفتار و گفتار خود نشان دهید.
همیشه به دنبال جایگزینهای بهتری برای جملاتتان باشید. مثلا به جای اینکه با عصبانیت بگویید: «قرار بود ۵ دقیقه پیش میز شام را بچینی!»، بهتر است این جملات را امتحان کنید: «عزیزم تو میز شام را خیلی باسلیقه میچینی. دوست دارم هر شب با هم این کار را انجام بدهیم و یک میز زیبا داشته باشیم. بیا از امشب شروع کنیم.»
وقتی توجه خود را به کودک نشان میدهید، رابطهای صمیمیتر و پایدارتر خواهید داشت، در نتیجه کودکان با علاقه از شما حرفشنوی میکنند. پس برای رسیدن به هدفتان، در رفتار و گفتار خود کمی تجدید نظر کنید و عشق و مراقبت خود را به آنها نشان دهید.
حرفشنوی کودکان و احساس ارزشمندی آنها ارتباط تنگاتنگی با هم دارد. کودکان همیشه باید احساس کنند که والدین برای آنها ارزش قائل هستند. اما چه راههایی وجود دارد که والدین بتوانند این حس را در فرزند خود ایجاد کنند؟
اولین و اصلیترین الگوی کودکان، پدر و مادر هستند. کودکان از دوران ابتدایی زندگی خود، والدین را به عنوان الگو تحت نظر دارند و آداب حرف زدن و رفتار کردن با دیگران را از آنها یاد میگیرند. پس به عنوان یک والد دربارهی رفتار و گفتار خود حساستر باشید.
اگر پدر یا مادر در برخورد با والدین خود، محترمانه صحبت نکنند، به قوانین پایبند نباشند و برخلاف آنچه میگویند رفتار کنند، حرف شنوی کودکان از آنها بسیار دور از انتظار است. پس درست رفتار کردن را در عمل به فرزندتان بیاموزید.
راههای زیادی وجود دارد که فرزندانتان را وادار به حرفشنوی کنید. شاید با سختگیری بتوانید فرزندانتان را مجبور به پیروی از خود کنید. اما به چه قیمتی؟ آیا حرفشنوی فرزندانتان از روی اجبار و اکراه برای شما قابل قبول است؟
حتما میدانید که این روشها نه تنها برای مدت طولانی کارساز نیستند، بلکه اثرات مخربی بر روابط والدین و فرزندان به جا میگذارند. در روشهای خشک و خشن، با بیتوجهی، بی احترامی و فریاد زدن، به زودی کودکی خواهید داشت که دیگر قابل کنترل نیست!
همین حالا یک قلم و کاغذ بردارید و جملات پرتکرار خود را در شرایطی که کودکان سر ناسازگاری دارند بنویسید. کدام جملات را باید تغییر بدهید؟ آیا راهکار بهتری برای روشهای قبلی شما وجود دارد؟
میتوانید از توصیههای این مقاله کمک بگیرید و با شناختی که از فرزندتان دارید، بهترین راه را برای جلب احترام و حرفشنوی کودکان امتحان کنید.
منبع: lifehack
منبع خبر